शिवराशिमा भगवान शिव र माता पार्वतीको शववाह भएका छन्। यसैले यस पर्वलाई भगवानको वैभवशाली पर्वको रूपमा मनाइन्छ। भगवान शिवसँग जोडिएका रहस्यमध्ये कालीको चरणमा शिवको परीक्षा, माता पार्वतीको परीक्षा, भगवान शिवले भस्मको चीर लगाउने कुराका रहस्य छन्। भगवान शिव महाकालीको चरणमासँग समर्पित छन्। भगवान शिव क्रोध र उग्रताका प्रतीक हुन, तर उनी सबैभन्दा उदार रूपले प्रस्तुत गरिएका छन्। एकपटक काली माता अत्यन्त क्रोधित अवस्थामा थिइन्। कुनै पनि देवता, राक्षस, वा मानवले उनलाई रोक्न सकेनन्। सबैले माता कालीलाई रोक्न भगवान शिवको शरणमा जान्न थाले। महाकालीले जहाँजहाँ पाइला राख्थिन्, त्यहाँ सबैकुरा भस्म भइसक्थ्यो।
जब भगवान शिवले महाकालीलाई रोक्न नसक्ने कुरा थाहा पाए, उनले भावनात्मक प्रयास गरे। भोलेनाथले माता कालीको बाटोमा आफ्नो शव लगाएर रोक्ने प्रयास गरे। जब माता कालीले त्यो देखिन्, उनले भगवान शिवको वास्तविक स्वरूपलाई सम्झिन। भगवान शिवको शरीरमा माता कालीको पाउराशि छाप्नाले उनलाई शान्ति मिल्यो र उनले पछुताए। यस कथा मार्फत हामीले धेरै कुरा सिक्न सक्छौं। कतिपटक हामीले परामर्श गरेर सोच्नुपर्छ र समस्याको समाधानका लागि सही कदम चाल्नुपर्छ। हरेक संकटको हल सम्भव छ, तर सही तरिकाले बुझ्नुपर्छ। धेरैलाई थाहा हुनुपर्छ कि भगवान शिवले माता पार्वतीको परीक्षा बारम्बार गरेका छन्। पार्वती मातासँग शववाह गर्न भगवान शिवले उनीसँग केही नभएको तर्क गरे। पार्वती क्रोधित भइन् र भगवान शिवको वास्तविकता प्रकट गरिए।
भगवान शिव आफ्नो शरीरमा भस्म लगाउँछन्। शिव पुराणमा यस सम्बन्धमा धेरै रोचक कथा छन्। एक सन्तले लामो तपस्या गरेर धेरै शक्तिशाली भएका थिए। उनका शरीरमा रगतको सट्टा रस भरिएको थियो। उनलाई त्यो कुराले अपमानित महसुस भयो र उनले आफूलाई संसारको सबैभन्दा शक्तिशाली व्यक्ति ठान्न थाले। भगवान शिवले यो घटनाको अवलोकन गरेर एक वृद्धको रूपमा सन्तको सामू गए। वृद्धको रूपमा भगवान शिवले सन्तसँग शक्तिशाली हुने कारण सोधे। सन्तले रसको बारेमा बताइरहँदा भगवान शिवले भने कि रस जल्न सक्दैन। वृद्धको रूपमा भगवान शिवले तत्काल आफ्नो औंला काटेर रस बग्न थाले, जसले सन्तलाई आफ्नो अज्ञानता बुझ्नमा सहयोग पुर्यायो। सन्तले तत्काल भगवान शिवको आदर गरे र अज्ञानताको लागि क्षमा मागे।
