चारवटा वेदमा के लेखिएको छ?

वेद सनातन धर्मको प्राचीनतम ग्रंथ हो, जसले विश्वका सबै प्राचीन ज्ञान र जीवनका समस्याहरूको समाधान प्रस्तुत गर्दछ। वेद संस्कृत शब्द “व” बाट व्युत्पन्न भएको हो, जसको अर्थ ज्ञान हो। यसमा धर्म, अध्यात्म, र जीवनका विविध पक्षहरूको वर्णन गरिएको छ। वेदलाई श्रुति भनिन्छ, किनकि यसलाई ऋषिहरूबाट श्रुत (सुनिएको) गरिएको हो। चारवटा प्रमुख वेदहरू ऋग्वेद, यजुर्वेद, सामवेद, र अथर्ववेद छन्। यी चारवटै वेदमा पृथ्वी र आकाशको ज्ञान, प्राचीन संस्कृतिका आधारभूत सिद्धान्तहरू, र जीवनका गहिरा तत्त्वहरूको बारेमा विस्तृत व्याख्या गरिएको छ।

१. ऋग्वेद

ऋग्वेद संसारको सबैभन्दा पुरानो वेद हो। यसमा १० पुस्तक छन् र लगभग १०,५८५ मन्त्रहरू छन्। यस वेदमा देवताहरूको पूजा र आह्वान सम्बन्धी मंत्रहरू पाइन्छ। प्रमुख मन्त्रहरू जस्तै गायत्री मन्त्र यसै वेदमा उल्लेख गरिएको छ:
“ॐ भूर्भुव: स्व: तत्सवितुर्वरेण्यं भगो देवस्य धीमहि धियो यो न: प्रचोदयात्।”

ऋग्वेदको उद्देश्य आध्यात्मिक उन्नति र देवत्वको प्राप्ति हो।

२. यजुर्वेद

यजुर्वेद “यज” र “वेद” शब्दबाट मिलेर बनेको छ। यसको अर्थ “यज्ञ गर्ने विधि” हो। यसमा यज्ञको विविध प्रक्रियाहरू र पूजा विधिहरूको बारेमा वर्णन गरिएको छ। यजुर्वेदका प्रमुख शाक्हाहरू शुक्ल यजुर्वेद र कृष्ण यजुर्वेद हुन्। यसमा विशेष गरी यज्ञ र तर्पण विधिहरूको बारेमा जानकारी दिइएको छ।

३. सामवेद

सामवेदमा संगीत र गायनको विशेष महत्त्व छ। यसमा ऋग्वेदका मन्त्रहरूलाई संगीतको स्वरमा रूपान्तरित गरिएको छ। सामवेदलाई संगीत शास्त्रको आधार मानिन्छ। यसमा यथार्थ जीवनका विधिहरू र धार्मिक प्रथाहरूका बारेमा पनि विस्तृत व्याख्या गरिएको छ।

४. अथर्ववेद

अथर्ववेद सबैभन्दा पछिल्लो वेद हो। यसमा विज्ञान, आयुर्वेद, ज्योतिष, गणित, समाजशास्त्र, र रसायनशास्त्रका बारेमा गहिरो ज्ञान दिइएको छ। यसमा मानसिक शान्ति, शारीरिक स्वास्थ्य र सामाजिक समृद्धिका लागि आवश्यक विधिहरूको बारेमा जानकारी प्रस्तुत गरिएको छ।

वेदहरू एक व्यापक ज्ञानको खजाना हुन् जसले जीवनका सबै पक्षहरूलाई समेटेको छ। यी वेदहरूमा भएका ज्ञानले मानवता र विश्वका समस्याहरूको समाधान प्रदान गर्दछ। वेदहरूको अध्ययनले आध्यात्मिक उन्नति र विश्वको सही अर्थ बुझ्न मद्दत पुर्याउँछ।